Hof van Justitie EU: softwareauteursrecht beschermt echt alleen de broncode

Hof van Justitie Europese Unie 2 mei 2012, C-406/10 (SAS Institute Inc./World Programming Ltd.) Het Hof van Justitie van de Europese Unie is gevraagd een oordeel te geven over de precieze reikwijdte van het auteursrecht op software. Deze vraag heeft geleid tot een bijzonder boeiende uitspraak die richting moet geven in dit lastige domein. Het probleem zit hem daarbij in het abstracte karakter van software. Software is meer technisch en bevat vooral methodes, die eerder lijken te passen binnen de octrooibescherming. Toch is in EU-verband gekozen software op basis van het auteursrecht te beschermen: het softwareauteursrecht. De vraag is welke onderdelen van software nu precies beschermd zijn? Sinds de Softwarova uitspraak weten we dat het softwareauteursrecht gaat over wat 'onder de motorkap huist'. De grafische voorstelling op je beeldscherm wordt beschermd door het ‘gewone’ auteursrecht. Dit nieuwe arrest borduurt daarop voort: het Hof van Justitie moest oordelen welke onderdelen nu precies wel en niet onder het softwareauteursrecht vallen. Deze zaak was aangespannen door bedrijfssoftwareproducent SAS. SAS biedt een ingenieus systeem waarop scripts gebaseerd op een door SAS ontwikkelde programmeertaal gedraaid kunnen worden die taken uitvoeren die precies zijn toegesneden op de klant. Het is dus geen huis-tuin-en-keuken programmatuur. Voor het uitvoeren van die scripts is het noodzakelijk dat gebruik wordt gemaakt van SAS’s kernapplicatie, waarvoor een licentie moet worden betaald. Concurrent World Programming speelde hierop in en ontwikkelde een eigen kernapplicatie die in staat was de SAS-scripts en SAS-programmeertaal te verwerken. SAS was hier niet blij mee. Zij zag haar klanten overstappen naar een goedkoper alternatief, terwijl nog steeds gebruik werd gemaakt van scripts die waren gebaseerd op het door haar ontwikkelde systeem. SAS ging naar de Britse rechter en stelde dat World Programming’s kernapplicatie inbreuk maakte op haar auteursrechten. De applicatie van World Programming moest wel gelijk zijn aan haar eigen kernapplicatie, omdat deze nu eenmaal in staat was de SAS-scripts uit te voeren. SAS had echter niet de beschikking over de broncode van World Programming en kon haar stelling alleen onderbouwen door zicht te beroepen op de compatibiliteit met SAS-scripts. World Programming stelde dat haar broncode uniek was en dat zij haar eigen kernapplicatie had ontwikkeld door de functionaliteit van SAS te bestuderen. De Britse rechter twijfelde wat te doen en stelde vragen aan het Hof van Justitie over de precieze beschermingsomvang van het softwareauteursrecht. Gaat het nu om de broncode of om de functionaliteit? Een zeer interessante vraag, die extra belangrijk is omdat het in deze zaak in wezen ging om interoperabiliteit. Computerprogramma’s moeten namelijk vaak methodes van elkaar overnemen om met elkaar samen te kunnen werken. Het Hof van Justitie concludeert dat het softwareauteursrecht niet ziet op de functionaliteit, maar enkel op de specifieke uitwerking van die functionaliteit in de vorm van broncode. Alleen deze broncode is dus beschermd. Het Hof gaat zelfs zo ver dat zij de programmeertaal in het SAS-script slechts als onderdeel van die functionaliteit ziet, waardoor de door SAS ontwikkelde programmeertaal evenmin beschermd is. Dit alles betekent dat een inbreuk op een softwareauteursrecht alleen kan worden vastgesteld als wordt bewezen dat daadwerkelijk broncode gereproduceerd is. Stellen dat een applicatie hetzelfde functioneert is onvoldoende. SAS trekt in dit geval dus aan het kortste eind.